اصرار داروسازان بر لغو آئین نامه جدید تاسیس داروخانه ها

آیین نامه جدید تاسیس داروخانه‌‌ها به محل مناقشه وزارت بهداشت و داروسازان ایران تبدیل شده است. این آیین‌نامه هشتم خردادماه از سوی وزیر بهداشت امضا و در دهم خردادماه طی نامه‌ای از سوی محمد رضا شانه‌ساز رئیس سازمان غذا و دارو به دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شد.
ابلاغ آیین‌نامه و اعتراضات
به گزارش سپید، رئیس سازمان غذا و دارو در ابلاغ آیین‌نامه جدید تاسیس داروخانه‌ها بر ارائه خدمات و اداره این اماکن با هدف دسترسی مناسب و توزیع عادلانه خدمات، حمایت از حقوق آحاد مردم و نظارت بر کلیه مراحل تاسیس، ارائه خدمات و اداره داروخانه‌ها تاکید کرده بود.
محمد باقر ضیاء رئیس انجمن داروسازان در همان زمان به این تصمیم وزیر بهداشت اعتراض کرد و در نامه‌ای به سعید نمکی نوشت: «با ابلاغ آیین‌نامه موصوف که در آن عملا حدنصاب‌های جمعیتی و فاصله‌ای برای تاسیس داروخانه‌ها حذف شده و متقاضیان در هر زمان با فراهم کردن چند شاخص ساختمانی در داروخانه قادر به تاسیس در هر مکانی حتی دیوار به دیوار با داروخانه دایر هستند، تمام دفاعیات انجام شده در این چند سال با توجیه رعایت سطح‌بندی خدمات سلامت و دسترسی عادلانه مردم به دارو و خدمات دارویی، به باد رفته است.»
ضیاء در نامه خود اشاره کرده بود که این آیین‌نامه بدون حضور ذی‌نفعان و نمایندگان صنوف از جمله انجمن داروسازان و سازمان نظام پزشکی تدوین شده است و گفت: «پارامترهای جدید اقتصادی تاسیس داروخانه هموارکردن مسیر سرمایه‌داران برای تاسیس داروخانه‌های زنجیره‌ای و فراهم شدن زمینه نابودی داروخانه‌های خصوصی و مستقل کشور است.»
رئیس انجمن داروسازان همچنین در نامه‌ای به رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نوشت: «بر اساس آیین‌نامه جدید اگر همه داروخانه‌ها بخواهند در یک شهر و در یک مکان خاص تجمیع پیدا کنند، عملا هیچ محدودیتی وجود نخواهد داشت، ابلاغ آیین‌نامه جدید باعث شده تا در دو هفته اخیر تعداد زیادی درخواست برای ابطال مجوز تاسیس داروخانه در شهرهای کوچک و نقاط کمتر برخوردار به منظور انتقال داروخانه به شهرهای بزرگ به معاونت‌های دانشگاه‌ها و انجمن ها ارائه شود.»
داروسازان و اصرار بر لغو آیین‌نامه جدید
روز گذشته به ابتکار مجمع عمومی نمایندگان انجمن داروسازان ایران نشستی در مورد آیین‌نامه جدید تاسیس داروخانه‌ها با حضور معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو در محل هتل قلب بیمارستان شهید رجایی تهران برگزار شد.
محمد باقر ضیاء رئیس انجمن داروسازان در این نشست اظهار کرد: «در این مدت دشمنی‌های زیادی برای انجمن داروسازان به وجود آمده است؛ منافع بسیاری به خطر افتاده و هنوز اجازه نداده‌ایم که دارو و مکمل‌ها در فضای مجازی به شکل افسارگسیخته‌ای به فروش برسند. انکار نمی‌‌کنم که فروش دارو و مکمل در فضای مجازی به صورت جسته‌ گریخته‌ای در فضای مجازی وجود دارد که این کار از نظر ما یک کار غیر قانونی است. افراد بسیاری هستند که این سال‌ها از واردات و توزیع مکمل‌های غذایی سودهای کلانی برده‌اند اما به این راضی نیستند و می‌خواهند فروش مکمل را از داروخانه خارج کنند و در دست خود قرار دهند. تا امروز مراقب بودیم که این اتفاق رخ دهد اما سرمایه‌دارانی وجود دارند که ساکت نمی‌نشینند و برای این کار هزینه می‌کنند.»
وی افزود: «اتفاقاتی که در یک ماه گذشته در حوزه داروسازی رخ داد تصادفی نیست، کسی که در جلوی وزارت کشور تجمع می‌کنند و در حالیکه هنوز دانشجو است و به داروسازان کشور توهین می‌کنند به هیچ عنوان بی پشتوانه نیست. ما باید از دست‌آوردهای خود حفاظت کنیم.»
این داروساز در ادامه با اشاره به آیین‌نامه جدید تاسیس داروخانه‌ها اظهار کرد: « اساس کار درست نیست و شک نکنید ۵ سال دیگر پشیمان می‌شویم. بارها گفته‌ایم پشت درهای بسته برای سرنوشت داروسازها تصمیم نگیرید.»
ضیاء با بیان اینکه آیین‌نامه جدید تاسیس داروخانه مطمئنا کارشناسی نبوده و یک بدعت خطرناک است، گفت: «اگر امروز برخی‌ها مزد لشکرکشی‌های خودشان را با تدوین آیین نامه جدیدی دریافت می‌کنند که به کام سرمایه دارها است، برای ماهم مقدور بود که قوی‌تر از آنها لشکر کنیم اما به این کارها معتقد نیستیم.»
وی ادامه داد: «بارها به وزیر گفته‌ایم پراتیک‌ها بسیاری از داروخانه‌های تهران را محاصره کرده‌اند. ما گله‌مند هستیم از سیستمی که ما را به این روز انداخته است. سرمایه‌داران سیری ناپذیری که دنبال سود بیشتر هستند، با این آیین‌نامه پر و بال می‌گیرند.»
ضیاء با انتقاد از شرکت‌های دارویی نیز اظهار کرد: «امروز شرکت‌های دارویی هم در حال گرفتن نفس‌ داروخانه‌ها هستند، متاسفانه اغلب آیین‌نامه‌های انضباطی بر سر داروخانه‌ها هوار شده است.»
وی در ادامه با تاکید بر لزوم لغو آیین‌نامه جدید تاسیس داروخانه‌ها گفت: «حتی داروسازان جوان هم از این آیین‌نامه آسیب خواهند دید و چند سال بعد متوجه خواهند شد که بزرگترین کلاه بر سر داروسازها به ویژه داروسازان جوان رفته است.»
دفاع از آیین‌نامه جدید
محمد رضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا ودارو نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: «روال همیشگی در تدوین آیین‌نامه تاسیس داروخانه‌ها را پیگیری کردیم، در آخرین جلسه معاونت‌های غذا و دارو با انجمن‌های داروسازان ایران و تهران به یک جمع‌بندی رسیدیم همین جمع‌بندی را با اندکی تغییرات کوچک به وزارت بهداشت ارسال کردیم.»
وی افزود: «یکی از اعتراضاتی که به ما شد این بود که چرا آیین‌نامه‌ای که در جلسه مذکور تدوین شده بود ابلاغ نشد و تغییر ساختاری کرده بود، همانطور که گفتم این آیین‌نامه با تغییرات اندکی به وزارت بهداشت ارسال شد، اما طبق روال هر وزارت‌خانه‌ای، آیین‌نامه را به معاونت حقوقی این وزارت خانه ارجاع دادند. سازمان غذا و دارو را دعوت و از مبانی آیین‌نامه دفاع کردیم. تیم حقوقی وزارت‌خانه آیین‌نامه را پاسخگوی ایرادات دیوان عدالت اداری، مراجع قضایی، شورای رقابت، هیئت مقررات زدایی و نمایندگان مجلس ندانست و این استدلال را مطرح کردند که این آیین‌نامه چه بسا موجب تصمیات تند و ساختار شکنی در داروسازی شود، سازمان غذا دارو طی ۵ جلسه از آیین‌نامه دفاع کرد اما به نتیجه نرسیدید و نهایتا با استدلال‌های ظریف حقوقی آیین‌نامه تغییر پیدا کرد.»
رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد: « این آیین‌نامه یک مبنای فکری و ایدئولوژیک دارد که هدف اولیه آن خدمت رسانی به مردم و به ویژه بیماران است ما به عنوان یک دستگاه حاکمیتی وظیفه داریم خدمت رسانی به مردم را به عنوان اولین هدف در نظر بگیریم و در آیین‌نامه نوشته شود.»
شانه‌ساز بیان کرد: «دومین مورد حفظ حیثیت و شان داروساز به عنوان متخصص در علوم پزشکی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. سومین اصل هم استفاده از پتانسیل‌ها است؛ دانشجویی که وارد دانشگاه می‌شود از یک سد محکم می‌گذرد و برای آن از سوی دولت هزینه می‌شود باید استعدادهای اینها به عرصه ظهور برسد و از پتانسیل‌های آنها استفاده شود.»
وی با اشاره اعتراضات داروسازان گفت: « شکایت‌های مختلفی علیه سازمان غذا و دارو برای تغییر آیین‌نامه قبلی در دیوان عدالت اداری ثبت می‌شد، خاک‌ریزهای دفاعی داروسازها یکی پس از دیگری از جانب افرادی که انتظارش را نداشتیم فرو می‌ریزد.»
معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه بسیاری از افراد در حال ورود به سلول‌ و چهارچوب‌های داروسازی هستند، گفت: «الان این بحث وجود دارد که داروخانه‌ها بروند از صنف آرایشی و بهداشتی مجوز بگیرند، چرا همه به خود اجازه می‌دهند که در حریم کاری ما وارد شوند، افراد غیر متخصص در حال ورود به صنف داروسازی هستند، این یعنی توهین و شکستن حریم‌ها که به دلیل این دخالت‌ها آزرده خاطر هستیم.»
وی یادآور شد: « علی‌رغم این دخالت‌ها متاسفانه برخی از توانمندی‌های خود را از یاد برده‌ایم، یک عده‌ داروساز بر علیه ما طومار پرد کردند که چرا به مردم دروغ می‌گویید و ادعا می‌کنید که واکسن می‌سازیم.»
رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه امروز برخی می‌خواهند جایگاه داروسازها را فتح کنند، گفت: «در آیین‌نامه جدید سعی شده از حقوق داروسازها، حمایت شود. تا کی می‌خواهیم داروساز‌های فارغ التحصیل از دانشگاه را پشت سد تاسیس داروخانه نگه داریم و چرا باید ٩٠ درصد موقعیت شغلی داروسازها در داروخانه‌ها باشد؟»
وی در ادامه با اشاره به اعتراض درمانگران مواد مخدر گفت: « بسیاری می‌خواهند جایگاه‌های مرتبط با داروسازی را از داروسازان بگیرند، یک روز داروهای مخدر و روز دیگر داروهای آنکولوژی و الان هم زمزمه آرایشی بهداشتی وجود دارد، وقت آن است که داروسازان به خود آیند و سخن و راه خود را برای رسیدن به نتیجه تغییر دهند.»
وی افزود: «اگر میخواهیم توزیع اقلام انکولوژی و ترک اعتیاد به داروخانه بیاید و از محل خدمات اقتصاد داروخانه بچرخد، باید بستر فیزیکی و محیطی را برای داروخانه آماده کنیم لذا بستر شراکت را برای داروسازها جهت تاسیس داروخانه فراهم کردیم.»
وی تاکید کرد: «این آیین نامه زائیده فکر طولانی مدت است و البته نمی‌گویم بی نقص است. اما چند سال بعد متوجه می‌شوید که چه آیین‌نامه بکری تدوین شده است.»
استدلال‌ها قانع کننده نبود
در ادامه این نشست جمشید سلام زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نیز با بیان اینکه همه ذی‌نفعان در تدوین آیین حضور نداشتند، گفت:« استدلال‌ها در خصوص فاصله‌ها و حدنصاب جمعیتی و امتیازها اقناع کننده نیست، می‌طلبد که پاسخی شفاف به ابهامات داده شود چرا که شفافیت در این قضیه بهترین پاسخ است.»
وی افزود: «بحث فقط بر سر بهتر بودن آیین‌نامه قبلی نیست، چرا که آنهم ایرادات خود را داشت. این آیین‌نامه هم ایراداتی دارد و ممکن است ما را در دفاع در مقابل مراجع قضایی و نظارتی خلع سلاح کند.»
جمشید زاده یادآور شد: «سه پرسش اصلی وجود دارد، از جمله اینکه چرا در این برهه زمانی این آیین‌نامه ابلاغ شده؟ چرا اصرار بر اجرای آن است و چرا از انجمن‌های داروسازان نظر خواهی نشد؟ اگر ما به اجرای آیین‌نامه جدید اصرار کنیم ممکن است کار به جایی برسد که با شکایت یکی از داروسازان با توجه به نقاط ضعف حقوقی و قابل تامل، آیین‌نامه زیر سوال برود و ممکن است دیوان در این مواقع کل آیین‌نامه را زیر سوال ببرد و آسیب این اتفاق هم برای سازمان غذا و دارو هم برای صنف داروسازی بیشتر خواهد بود.»
این استاد دانشگاه یادآور شد: «پیشنهاد ما این است که با در نظر گرفتن تمامی این موارد، اعلام کنید که با توجه به سوالات مکرر معاونت‌های غذا و دارو در رابطه با آیین‌نامه جدید، تا ابلاغ اصلاحات ضوابط اجرایی آیین‌نامه جدید، ضوابط آیین‌نامه قبلی قابل اجراست و پس از اصلاح آیین‌نامه جدید، ببینیم در دولت آینده چه اتفاقی رقم خواهد خورد.»