به گزارش فارماندیز (دوشنبه های دارویی) و به نقل از دنیای اقتصاد، کمبودهای دارویی که در ابتدای پاییز امسال یعنی حدود سه تا چهار ماه بعد از آغاز اجرای طرح دارویی جدید وزارت بهداشت در اقلام مختلف نظیر سرم، آنتی‌بیوتیک، شربت‌های کودکان، داروهای شیمی‌درمانی و داروهای موردنیاز بیماران خاص به اوج خود رسیده بود، در هفته‌های اخیر تا حدی کمتر شده است، اما با وجود این‌، بازار دارویی کشور همچنان در بعضی اقلام دچار کمبودهای محسوسی است که از جمله این اقلام می‌توان به داروهای اعصاب و روان و البته اسپری‌های تنفسی مورد نیاز مبتلایان به آسم اشاره کرد که به‌خصوص در شرایط تشدید آلودگی هوا، نیاز به مصرف آنها افزایش یافته است، اما بیماران به سختی آنها را در داروخانه‌ها پیدا می‌کنند. سید علی فاطمی نایب‌رئیس انجمن داروسازان ایران تاکید دارد: کمبود اسپری‌های تنفسی صرفا مربوط به هفته‌های اخیر که آلودگی هوای کلان‌شهرها تشدید شده، نیست و چند ماهی است که بعضی انواع این اسپری‌ها دچار کمبود شده‌اند. او در توضیح بیشتر گفت: در حال حاضر اسپری‌های تنفسی تولید داخل نظیر اسپری استنشاقی سالبوتامول، چندان دچار کمبود نیستند، اما اسپری‌های تنفسی وارداتی به‌خصوص انواع کورتونی آنها نظیر مومتازون و بکلومتازون دچار کمبود محسوسی شده‌اند. البته این داروها هنوز نایاب نشده‌اند، اما به صورت سهمیه‌ای به داروخانه‌ها تحویل داده می‌شوند و بیماران برای پیدا کردن آنها باید به چند داروخانه مراجعه کنند. سید‌علی فاطمی ادامه داد: اسپری‌های تنفسی موردنیاز بیماران آسم، بدون ارائه نسخه پزشک به بیماران تحویل داده نمی‌شود، اما با توجه به تشدید شرایط آلودگی هوا، ممکن است بیماران بعضا نیاز پیدا کنند که این داروها را به صورت آزاد تهیه کنند که البته با توجه به حذف ارز ترجیحی دارو در ماه‌های اخیر، در چنین شرایطی قیمت اسپری تنفسی برای این بیماران بسیار گران تمام می‌شود، بنابراین برای تمام بیماران به صرفه است که حتما با نسخه الکترونیک به تهیه این داروها بپردازند. وی افزود: تشدید آلودگی هوا تاثیر محسوسی در افزایش مصرف اسپری‌های تنفسی داشته و به کمبود این اسپری‌ها دامن زده است. البته اساسا در حال حاضر، بخش زیادی از اقلام دارویی تا حد و اندازه‌‌‌های مختلفی دچار کمبود هستند و کمیاب شدن داروها صرفا مربوط به اسپری‌های تنفسی نیست، اما اکنون شرایط به گونه‌ای است که بیماران آسم برای یافتن اسپری‌های موردنیاز خود صرفا باید به داروخانه‌های دولتی و مرجع مراجعه کنند و بعید است که بتوانند این اسپری‌ها را در سایر داروخانه‌ها پیدا کنند. کمبود نسبی داروهای اعصاب و روان در کشور فاطمی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نامه انجمن علمی روان‌پزشکان خطاب به رئیس‌جمهور درباره کمبود داروهای اعصاب و روان اشاره کرد و گفت: در نامه انجمن علمی روان‌پزشکان به کمبود ۴۰ نوع دارو اشاره شده است که اگر شکل‌‌‌های مختلف این داروها را حساب کنیم، تقریبا می‌توان گفت دچار کمبود ۶۰ قلم داروی حوزه اعصاب و روان هستیم. البته میزان این کمبود در داروهای مختلف متفاوت است و در بعضی موارد مشکل چندان حاد نیست، اما در هر صورت اکنون کمبود نسبی داروهای اعصاب و روان در داروخانه‌ها مشاهده می‌شود که این مساله، مشکلاتی را برای بیماران این حوزه ایجاد کرده است. نایب‌رئیس انجمن داروسازان ایران ادامه داد: داروهای آرام‌بخش، داروهای ضد‌افسردگی، داروهای ضداضطراب، داروهای ضد‌جنون و داروهای خواب‌آور از جمله اقلام دارویی هستند که به استناد نامه انجمن علمی روان‌پزشکان دچار کمبود شده‌اند؛ البته با توجه به اینکه بخش زیادی از این داروها سال‌هاست در داخل کشور تولید می‌شود، در حال حاضر کمبود شدیدی در این داروها مشاهده نمی‌شود، اما در برخی انواع خارجی داروهای اعصاب و روان دچار کمبود هستیم که البته وضعیت کمیاب شدن این داروها مانند اسپری‌های تنفسی خارجی بحرانی نیست. وی در ادامه تاکید کرد: چون اغلب داروهای اعصاب و روان قابل جایگزین شدن هستند و اگر یک دارو دچار کمبود شود، می‌توان از نوع مشابه آن دارو به صورت موقت استفاده کرد، کمبود این داروها معمولا به صورت یک مشکل حاد به چشم نمی‌آید، ولی چون در حوزه آنتی‌بیوتیک‌ها دست ما برای جایگزین کردن دارو به اندازه داروهای اعصاب و روان باز نیست، معمولا کمبودها در آن حوزه به صورت شدیدتری خود را نشان می‌دهند. افزایش تولید آنتی‌‌‌بیوتیک با راضی کردن شرکت‌های دارویی توسط دولت فاطمی همچنین درباره آخرین وضعیت کمبود آنتی‌بیوتیک در ایران توضیح داد: اوایل پاییز امسال وضعیت انواع آنتی بیوتیک‌ها بحرانی بود و بسیاری از انواع این داروها کاملا نایاب بودند، اما خوشبختانه با واردات برخی انواع آنتی‌بیوتیک از هند و البته راضی کردن کارخانه‌های داخلی توسط دولت به تولید دوشیفته یا سه‌‌‌شیفته آنتی‌بیوتیک، کمبودهای شدید چند ماه گذشته تا حد زیادی بهتر شده است، البته درباره برخی انواع آنتی‌بیوتیک هنوز به وضعیت قابل قبول نرسیده‌ایم. وی در توضیح بیشتر گفت: کاهش تولید آنتی بیوتیک‌ها در تابستان و ابتدای پاییز، به دلیل این بود که بعد از حذف ارز ترجیحی از مواد اولیه دارویی در تیرماه امسال، تولید این داروها برای کارخانه‌های داخلی به صرفه محسوب نمی‌شد، اما با توجه به اینکه آبان ماه امسال، قیمت دارو با توافق بین وزارت بهداشت و تولیدکنندگان افزایش یافت، تولید آنتی‌بیوتیک‌ها برای کارخانه‌های داخلی به‌‌‌صرفه‌‌‌تر شد و اکنون وضعیت این داروها به وخامت مهر و آبان امسال نیست. شربت‌‌‌های‌‌‌ کودکان مرگبار هندی‌‌‌ وارد ایران نشده است فاطمی با تاکید بر اینکه شربت‌‌‌های کودکان مرگبار هندی وارد ایران نشده است، عنوان کرد: اخیرا یک شرکت دارویی هندوستان، انواعی از شربت‌های سوسپانسیون ضد سرماخوردگی، ضد سرفه و ضد حساسیت را تولید کرده و به برخی کشورهای جنوب شرق آسیا، آسیای میانه و آفریقا صادر کرده است که به دلیل وجود مشکل در میزان اتیلن گلایکول موجود در آنها، این شربت‌ها متاسفانه باعث مرگ تعداد زیادی از کودکان شده است. ولی خوشبختانه این شربت‌ها به هیچ وجه وارد ایران نشده است و شربت‌هایی که در ماه‌های اخیر وارد کشورمان شده، شربت‌های خشک آنتی بیوتیک بوده است که اصلا اتیلن گلایکول در آنها وجود ندارد. وی در پایان تصریح کرد: شربت‌های هندی که در برخی کشورها باعث مرگ کودکان شده، از نوع آنتی‌بیوتیک نبوده است، اما ایران در ماه‌های اخیر برخی انواع آنتی بیوتیک را از هند وارد کرده است که اساسا فرمول تولید آنها با شربت‌های دیگر متفاوت است، بنابراین خیال مردم راحت باشد که شربت‌های هندی موجود در ایران هیچ مشکلی ندارد و به تایید مراجع بهداشتی کشور رسیده است.

به گزارش فارماندیز (دوشنبه های دارویی) بهارک مهدی پور پزشک عمومی در سایت شرکت اکتور در مورد بحث ریکال چنین نوشته است: در آمریکا به طور متوسط، سالانه حدود ۴۵۰۰ محصول از قفسه های داروخانه خارج می شود. این درحالی است که کلیه محصولات فراخوان شده دارای تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بوده و در بسیاری از موارد، قبل از فراخوان به طور گسترده مصرف شده اند. هنگامی که یک محصول معیوب یا به طور بالقوه مضر باشد، فراخوان یا ریکال موثرترین راه برای محافظت از عموم مصرف کنندگان می باشد. اگرچه پیش از ورود دارو به بازار دارویی، ایمنی و اثربخشی آن طی مراحل مختلف مطالعات حیوانی و انسانی بررسی می شود، اما به علت وجود یکسری محدودیت ها در مطالعات، در برخی مواقع اثرات نامطلوب داروها طی بررسی های اولیه شناخته نمی شوند. بعد از ورود دارو به بازار، سازمان غذا و داروی هر کشور در کنار شرکت تولید کننده به نظارت بر محصولات جهت ارزیابی و بررسی مشکلات پیش بینی نشده ادامه می دهد. اگر مشکلی ایجاد شود یا ایمنی یک دارو زیر سوال رود، ممکن است فراخوان داده شود. فراخوان دارو چه زمانی اعلام می شود؟ فراخوان دارو زمانی اعلام می شود که یک داروی تجویزی یا بدون نسخه به علت وجود نقص یا ضررهای بالقوه، از بازار جمع آوری می شود. گاهی تولید کننده دارو متوجه وجود مشکل شده و داوطلبانه فراخوان اعلام می کند. گاهی اوقات نیز سازمان غذا و دارو بعد از دریافت گزارش هایی مبنی بر وجود مشکلات در یک محصول، درخواست فراخوان می دهد. دلیل فراخوان دارو چیست؟ اگر دارویی شرایط زیر را داشته باشد فراخوان داده می شود: زمانی که تهدید کننده حیات باشد. متأسفانه، برخی از عوارض داروها تا زمانی که به طور گسترده مورد استفاده قرار نگیرند، مشخص نمی شوند. به عنوان مثال در سال 2019، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، متوجه نوعی ناخالصی در محصولات رانیتیدین شد که مقادیر کم آن معمولا در رژیم غذایی روزانه (آب و غذا) نیز وجود دارد. این سطوح پایین خطری برای انسان ندارد، ولی مطالعات این سازمان نشان داد که این ناخالصی در برخی از محصولات رانیتیدین در طول زمان افزایش می یابد و ممکن است منجر به افزایش ریسک ابتلا به سرطان در مصرف کننده شود. نهایتا در سال 2020، سازمان FDA از تولیدکنندگان خواست تا تمام داروهای رانیتیدین را فوراً از بازار خارج کنند. به دنبال آن رانیتیدین از بازار دارویی جهان فراخوانده شد. زمانی که برچسب اطلاعات اشتباه یا بسته بندی نامناسبی دارد. گاهی اوقات دارو به دلیل اشتباه در اطلاعات برگه راهنمای داخل جعبه (میزان دوز دارو، روش مصرف، …)، فراخوان می شود. دارو به طور بالقوه آلوده باشد. ممکن است دارو در طول فرایند تولید یا پخش، با مواد مضر یا غیر مضر آلوده شود. اشتباه در بسته بندی دارو رخ داده باشد. برای مثال ممکن است داخل جعبه یک داروی ضد درد به اشتباه داروی دیگری باشد. دارو به طور نامناسب تولید شده است. نقص‌های تولید مرتبط با کیفیت، خلوص و قدرت یک محصول ممکن است سبب فراخوان دارو شود. هشدار عمومی علت فراخوان تعیین می کند آیا به هشدار عمومی نیاز است یا خیر. ممکن است سازمان غذا و دارو و شرکت تولید کننده به کمک رسانه های خبری عمومی یا تخصصی هشداری صادر کنند. شرکت تولید کننده در اجرای فراخوان با سازمان غذا و دارو همکاری می کند، اما در هر حال تولید کننده موظف است تا به مشتریان خود، مانند پزشکان و بیمارستان ها، در مورد فراخوان اطلاع دهد. ابلاغیه فراخوان باید مختصر باشد و محصول و دلیل فراخوان را مشخص کند. اگر برای داروی مصرفی شما فراخوان داده شد، باید چه کنید؟ اگر فراخوان مربوط به داروهای بدون نسخه است، بلافاصله مصرف آن را قطع کنید. می توانید دارو را پس دهید؛ در چنین شرایطی داروخانه ها عموما سیاست هایی در خصوص برگشت محصول و بازپرداخت آن دارند. پزشک یا داروساز می تواند داروی جایگزین برای شما تجویز کند. هم چنین تولیدکنندگان یک شماره تماس ضروری برای دریافت اطلاعات بیشتر دارند.‎ اگر فراخوان در خصوص داروهای تجویزی باشد، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید، تا داروی جدیدی جایگزین کنید. در هنگام فراخوان یک دارو، نکات زیر را به خاطر بسپارید: نترسید و به خاطر داشته باشید اکثر فراخوان ها برای وجود مشکلات جزئی است. ریسک نکنید. اگر متوجه مورد غیرعادی در دارو، یا بسته بندی آن شدید، مانند تغییر شکل، بوی عجیب یا آلودگی شدید، قبل از مصرف با شرکت تولید کننده دارو تماس بگیرید و یا داروخانه فروش محصول را مطلع کنید. داروهای فراخوان شده را با رعایت اصول ایمنی دور بریزید. حتی اگر در حال حاضر دارو مصرف نمی‌کنید، کابینت داروی خود را برای محصول فراخوان شده بررسی کنید و در صورت داشتن آن، دارو را دور بیندازید یا به داروخانه برگردانید. اکثر داروها را می توان پس از مخلوط کردن با ماده ای مانند تفاله قهوه یا خاک و سپس ریختن آن در یک ظرف یا کیسه پلاستیکی، به طور ایمن در سطل زباله انداخت. اگر بچه دارید، مطمئن شوید که دارو را طوری دور بریزید که نتواند به آن دسترسی پیدا کند. فقط در موارد نادر باید دارو را در توالت ریخت. دستورالعمل‌ امحاء روی برچسب یا بسته‌بندی دارو را مطالعه کنید. اگر دارویی مصرف کرده‌اید که فراخوان شده است و علایم غیرعادی دارید که احتمال می‌دهید با دارو مرتبط باشد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. اولین و شاید متحول کننده ترین فراخوان در تاریخ FDA مربوط به تالیدومید است. اولین و شاید متحول کننده ترین فراخوان در تاریخ FDA مربوط به تالیدومید است. تالیدومید که با نام ایمونوپرین نیز فروخته می‌شد، توسط شرکت گروننتال در سال 1954 تولید و به عنوان آرام‌بخش تجویز می شد. در نهایت برای رفع تهوع صبحگاهی برای زنان باردار تجویز می شد. تالیدومید در اواخر دهه 1950 به عنوان یک داروی بدون نسخه در سراسر جهان فروخته می شد. اما در سال ۱۹۶۱ مشخص شد که این دارو عامل حدود ۱۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ نقص مادرزادی شدید است. به گفته مؤسسه ملی بهداشت، این بحران “بزرگترین فاجعه پزشکی ساخته دست بشر تا کنون” بوده است. فارماکوویژیلانس پس از این بحران، FDA مسئول نظارت بر داروها گردید. از آن زمان تولیدکنندگان ملزم شدند تا عوارض جانبی محصولات خود را مستند کنند. به دنبال این قبیل اتفاقات، نهادهای نظارت بر دارو، تحت عنوان مراکز فارماکوویژیلانس، در سایر کشورها تاسیس شدند. اگرچه در اوایل فعالیت هنوز به این شکل نامگذاری نشده بود. مسئولیت اصلی این مراکز نظارت بر مصرف منطقی و ایمن داروها پس از ورود به بازار بوده است. فارماکوویژیلانس یک فعالیت ساختاریافته در زمینه بهداشت حرفه ای است، که با هدف نظارت بر نسبت خطر/ فایده داروها، حفظ ایمنی و ارتقاء کیفیت زندگی بیمار شکل گرفته است. مرکز فارماکوویژیلانس ایران فعالیت خود را زیر نظر سازمان غذا و داروی ایران در سال 1370 آغاز کرد و سپس در سال 1377 به عضویت کامل برنامه فارماکوویژیلانس بین المللی سازمان بهداشت جهانی (WHO) درآمد. در حال حاضر طبق قوانین داخلی و بین المللی، هر شرکت دارویی ملزم به تاسیس واحد فارماکوویژیلانس جهت نظارت بر محصولات خود می باشد.

به گزارش فارماندیز (دوشنبه های دارویی) ، سیدحیدر محمدی، در حاشیه بازدید از چند داروخانه پایتخت، گفت: تلاش می‌کنیم کمبودها را زیر ۱۰۰ قلم نگه داریم. وی با اشاره به برنامه افزایش تولید در کنار واردات دارو، افزود: زمانی که نیاز داخل تأمین شد، واردات را متوقف می‌کنیم. محمدی با اشاره به مشکلات داروخانه‌های بیمارستانی، گفت: داریم تلاش می‌کنیم با تزریق ۱۰ هزار میلیارد اعتبار به بیمارستان‌ها، بتوانند بدهی خود را پرداخت کنند و بیماران برای تهیه دارو، به بیرون از بیمارستان نروند. رئیس سازمان غذا و دارو، به کارکرد سامانه تی تک اشاره کرد و افزود: خیلی از قسمت‌های زنجیره این سامانه تکمیل شده و فقط ارسال اطلاعات از داروخانه‌ها کامل نشده که در حال رایزنی هستیم با دادن مشوق‌هایی، قدم بزرگی در مسیر شفافیت تأمین دارو برداریم.

به گزارش دوشنبه های دارویی و به نقل از فارس، بهمن صبور، نایب رییس انجمن داروسازان ایران با حضور در برنامه «گفتگوی اجتماعی»‌ در مورد نشت متادون در بازار بیان داشت: بر اساس قوانین توزیع دارو باید در داروخانه‌ها و بر اساس فهرست دارویی انجام شود اما در دهه ۸۰ مسیر توزیع برخی داروها به کلینیک‌های ترک اعتیاد رفت و با این تخلف دچار چالش‌هایی در این حوزه شدیم که ضروری است چرخه توزیع داروهای مخدر به داروخانه‌ها برگردد تا بتوان از طریق داروخانه‌ها اصالت و رهگیری توزیع این دارو‌ها را رصد کرد. وی افزود: براساس ماده ۳۰ آیین نامه جدید داروخانه‌ها به صراحت آمده که داروها باید در داروخانه‌ها توزیع شود و مراکز و کلینیک‌های ترک اعتیاد داروها را از داروخانه‌ها تحویل بگیرند. صبور تصریح کرد: متاسفانه در برگشت عرضه دارو در داروخانه‌ها دو مقاومت وجود دارد یک مقاومت که از سوی مراکز ترک اعتیاد انجام می‌گیرد و یک مقاومت که از سوی معاونت غذا و دارو و دولت انجام می‌گیرد. نایب رییس انجمن داروسازان ایران با اشاره به اینکه متاسفانه سامانه عرضه دارو که در مراکز ترک اعتیاد وجود دارد به سامانه ثبت احوال متصل نیست و سامانه بسته‌ای است بیان داشت: ضعف این سامانه باعث شده که هزاران راه برای سو استفاده و نشت داروهای مخدر به بازار ایجاد شود. وی اذعان داشت: با فراگیر شدن این سامانه و هولوگرام دار شدن داروی متادون، می‌توان جلوی نشست داروهای مخدر به بازار را گرفت. صبور در ادامه با تاکید بر اینکه هر داروخانه‌ای صلاحیت ورود به عرصه توزیع داروهای مخدر را ندارد بیان داشت: در حال حاضر استانداردهای لازم برای این امر در حال تدوین است و از بین ۳ هزار داروخانه فعال در کشور ممکن است تنها ۵۰ داروخانه این استانداردها را کسب کنند. وی با تاکید بر ضرورت بازنگری در پروتکل ایجاد مراکز ترک اعتیاد و بررسی نتایج و عملکرد آنها در کاهش اعتیاد اظهار داشت: در کشور آمریکا با ۳۰۰ میلیون نفر جمعیت حدود ۱۵۰۰ مرکز ترک اعتیاد وجود دارد در حالی که در ایران حدود ۱۰ هزار مرکز ترک اعتیاد فعالیت دارند و این تعداد مرکز تناسبی با جمعیت کشور ندارد.

واکنش انجمن داروسازان به صدور مجوز تاسیس داروخانه‌های جدید هلال احمر نایب رئیس انجمن داروسازان ایران گفت: در اساسنامه هلال احمر چیزی به نام تاسیس داروخانه نداریم، برخی نیز اعلام می‌کنند که شرط تاسیس داروخانه توسط هلال احمر فروش داروهای تک نسخه‌ای است که در عمل این اتفاق رخ نمی‌دهد و همه نوع دارویی را می‌فروشند.

(ماجرای فروش رسمی داروهای ممنوعه از زبان نائب رئیس انجمن داروسازان) به گزارش دوشنبه های دارویی و به نقل از ایسنا، همواره یکی از مشکلات بازار دارویی کشور بحث ورود داروهای قاچاق و حتی تقلبی به عرصه مصرف بوده؛ چالشی که شکل سنتی آن را در بازارهایی مانند بازار داروی ناصرخسرو شاهدیم، اما با پیشرفت ارتباطات و شبکه‌های اجتماعی مجازی بازار داروهای قاچاق و تقلبی شکل تازه‌تری به خود گرفته و در فضای مجازی اعم از کانال‌های تلگرامی، اینستاگرام، سایت‌های اینترنتی نیز مشتری‌های خود را پیدا کرده است.

سیدعلی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درخصوص وضعیت مطالبات داروخانه‌ها پس از اجرای طرح دارویار اظهار داشت: بیمه تامین اجتماعی و بیمه سلامت تاکنون بدهی‌های قبلی خود به داروخانه‌ها را پرداخت کرده‌اند. وی با بیان اینکه بیمه تامین اجتماعی ۸ ماه به داروخانه‌ها بدهی داشت گفت: این […]

به گزارش دوشنبه های دارویی، جلیل سعیدلو، دبیر انجمن داروسازان ایران در یادداشتی ضمن تبریک روز داروساز به همکاران خود، به بررسی سه چالش جدی داروسازان در این روزگار پرداخته است در بخشی از این یادداشت آمده است: پنجم شهریور بمناسبت زادروز حکیم شهیر ایرانی، محمد زکریای رازی، در تقویم ما ایرانی ها روز داروساز […]

فصل نامه - شماره 47- بهار 1399